Doświadczenie 1 – do akumulatora żelowego podłączono cienki, miedziany drucik (tym razem zawieszony pomiędzy dystansami, aby ułatwić Ci obserwację doświadczenia).
Wynik doświadczenia – przez cienki i krótki drucik, który posiada niewielką rezystancję (stawia prądowi niewielki opór) przepłynął stosunkowo duży prąd. Elektem ubocznym było wydzielenie się znacznej ilości ciepła oraz (przez krótką chwilę) świecenie drucika. Nadmierna temperatura spowodowała szybkie przepalenie i pęknięcie drucika.
Doświadczenie 2 – do akumulatora żelowego podłączono żarówkę.
Wynik doświadczenia – żarówka świeci. Dzieje się tak ponieważ w bańce żarówki znajduje się cienki drucik, który gdy przepływa przez niego prąd nagrzewa się i świeci.
Uwaga, żarówka to element nie posiadający biegunowości, tzn. nie ma znaczenia który biegun baterii/akumulatora podłączymy do której nóżki gwintu – żarówka będzie świecić.
Doświadczenie 3 – do akumulatora żelowego podłączono podstawkę na której między dystansami zawieszono cienki miedziany drucik oraz żarówkę.
Wynik doświadczenia – żarówka świeci, choć nieco słabiej w porównaniu z tym jak świeciła w poprzednim doświadczeniu, a drucik nie przepalił się i nie pękł. Dlaczego? Wszystkie elementy obwodu: zarówno żarówka, przewody, jak również cienki miedziany drucik, stawiają przepływającemu przez nie prądowi pewien opór. Powoduje to „spowolnienie” płynącego w obwodzie prądu, nie jest on już tak wysoki, a przynajmniej nie wystarcza już do przepalenia drucika.
Prąd na swojej drodze napotyka na opór utrudniający jego przepływ, który określamy mianem rezystancji (oporności).
Rezystancję oznaczamy literą R. Jednostką jest Ω (om).
Specjalne podzespoły, których zadaniem jest stawianie przepływającemu prądowi określonego oporu nazywamy rezystorami.
Rezystancję (np. rezystora) możemy zmierzyć za pomocą multimetru .
Pomiar rezystancji:
- czarny przewód podłącz do złącza „COM”;
- czerwony przewód podłącz do złącza oznaczonego symbolem „Ω”;
- ustaw pokrętło miernika na właściwy zakres, który musi być większy od wartości jaką spodziewamy się uzyskać; jeśli nie wiemy czego się spodziewać ustawiamy najwyższy możliwy zakres (2000kΩ), a następnie w razie potrzeby zakres ten zmniejszamy, do momentu uzyskania wyniku o możliwie największej dokładności;
- metalowymi końcówkami sond multimetru dotknij punkty między którymi chcesz dokonać pomiaru rezystancji, np. obu nóżek rezystora;
- odczytaj wartość rezystancji z wyświetlacza (uważaj – to w jaki sposób ustawione jest pokrętło miernika definiuje jednostkę w jakiej wyświetlany jest wynik (np. jeśli pokrętło miernika ustawione jest na 20k, wyświetlony na wyświetlaczu wynik podany będzie w kΩ – kiloomach);
- pamiętaj aby po odczytaniu wyniku wyłączyć miernik!
Istnieje jeszcze inny sposób, aby określić rezystancję danego rezystora – jest ona zaszyfrowana w kodzie barwnym na obudowie rezystora.
Wyjaśnienie jak odczytywać kod barwny rezystora znajdziecie na poniższe grafice:
Ostatni pasek określa tolerancję, czyli możliwe odchylenie rezystancji rzeczywistej rezystora od jego wartości nominalnej.
Jak obliczyć tolerancję?
Załóżmy, że rezystancja nominalna (zadeklarowana przez producenta na obudowie w postaci kodu barwnego) rezystora to 47Ω. Tolerancja, czyli możliwe odchylenie rezystancji rzeczywistej od rezystancji nominalnej to 5%.
47Ω mnożymy przez 0,05 i tak uzyskujemy 2,35Ω.
Rezystancja rzeczywista rezystora 47Ω ± 2,35Ω
Dodaj komentarz